Okulary przeciwsłoneczne – rola filtrów UV

W sezonie wakacyjnym media dostarczają nam bardzo dużo informacji dotyczących zdrowia naszej skóry oraz konieczności stosowania kremów z filtrem UV. Mniej uwagi poświęca się natomiast filtrom UV w okularach i ich znaczeniu dla zdrowia naszych oczu. Zapraszam do zapoznania się z porcją aktualnych informacji dotyczących okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV.    

Promieniowanie UV

Promieniowanie UV to promieniowanie o krótkiej fali tj. w zakresie od 100 do 400nm(spektrum widzialne to 400-700nm). Jest to promieniowanie wysokoenergetyczne i związku z tym może być szkodliwe dla różnych tkanek ludzkiego ciała, w tym dla oka. Promieniowanie UV możemy także podzielić na promieniowanie UV-A, UV-B oraz UV-C. Większość promieniowania UV-C oraz  90% UV-B jest filtrowana przez atmosferę. W związku z powyższym znaczenie dla rozwoju chorób oczu ma przede wszystkim promieniowanie UV-A oraz UV-B.

Szacuje się, że w przypadku dzieci około 2-5% promieniowania UV dociera do siatkówki, czyli bardzo ważnej części ludzkiego oka, która pełni rolę matrycy(odbiornika). U osób dorosłych jest to z kolei 1-2%.

Filtry w okularach przeciwsłonecznych

W momencie zakupu okularów przeciwsłonecznych należy upewnić się, że posiadają one filtr promieni UV. Szczególną uwagę należy zwrócić na oznaczenie UV400 – oznacza ono, że okulary z takim filtrem blokują ponad 99% promieniowania UVA oraz UVB. Alternatywnym oznaczeniem jest oznaczenie CE – wskazuje ono, że okulary spełniają standardy medyczne wymagane przez Unię Europejską.
Podkreślenia wymaga także fakt, że istotną kwestią jest również kształt oraz rozmiar samych szkieł okularowych – im większe oraz ściślej przylegające do twarzy – tym ochrona naszych oczu jest skuteczniejsza.

Należy również pamiętać, że stopień przyciemnienia szkieł nie ma znaczenia dla ochrony przed promieniowaniami UV, a zwykłe okulary korekcyjne też powinny być wyposażone w filtr UV.

Filtry UV w okularach a choroby oczu

W literaturze wskazuje się, że promieniowanie UV może prowadzić do rozwoju chorób powierzchni oka, takich jak skrzydlik, zaćma, czy zwyrodnienie plamki żółtej związanego z wiekiem. Wydaje się, że dla rozwoju chorób oczu znaczenie ma tzw. dawka kumulacyjna, tj. całkowita ilość ekspozycji na promieniowanie UV w ciągu życia.

Okulary przeciwsłoneczne a zaćma

Zaćma to zmętnienie soczewki oka, które prowadzi do istotnego pogorszenia ostrości wzroku. Jedyna skuteczną metodą leczenia zaćmy jest zabieg chirurgiczny tzw. fakoemulsyfikacja.         

Badania epidemiologiczne wskazują, że promieniowanie UV odgrywa istotną rolę w rozwoju zaćmy korowej, jądrowej oraz podtorebkowej tylnej. Ponadto, szacuje się, że prawidłowa ochrona przed promieniowaniem UV, w tym korzystanie z okularów przeciwsłonecznych, obniża ryzyko rozwoju zaćmy o 5%.

Okulary przeciwsłoneczne a zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem

Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem to choroba oczu dotycząca z definicji osób po 50 roku życia. Prowadzi ona do istotnego pogorszenia ostrości wzroku, a w najcięższych przypadkach uniemożliwia samodzielne funkcjonowanie.  

            Badania epidemiologiczne dotyczące wpływu jaki mają okulary z filtrem UV na zwyrodnienie  plamki związanego z wiekiem są niejednoznaczne, a większość badań, w tym duże badanie epidemiologiczne Beaver Dam Eye study wykazało, że nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV nie koreluje z rozwojem zwyrodnienia plamki.

Okulary przeciwsłoneczne a choroby powierzchni oka

Narażenie na dużą ilość promieniowania UV może prowadzić do natychmiastowego lub przewlekłego uszkodzenia powierzchni oka, w tym rogówki.

W pierwszym przypadku możemy mówić o tzw. keratopatii słonecznej, czyli uszkodzeniu rogówki w reakcji na nadmierną ilość promieniowania UV.  W większości przypadków jest to relatywnie łagodne schorzenie, które prowadzi do przejściowego pogorszenia ostrości wzroku.  Może być również związane z silnym bólem lub dyskomfortem. 

W przypadku przewlekłego narażenia na dużą ilość promieniowania UV na powierzchni oka mogą rozwinąć się zmiany zwyrodnieniowe lub zmiany nowotworowe.

Podsumowanie

W okresie zwiększonego narażenia na promieniowanie UV należy stosować okulary z filtrem – może nas to uchronić przed rozwojem niektórych poważnych chorób oczu.