Okulary przeciwsłoneczne – rola filtrów UV

W sezonie wakacyjnym media dostarczają nam bardzo dużo informacji dotyczących zdrowia naszej skóry oraz konieczności stosowania kremów z filtrem UV. Mniej uwagi poświęca się natomiast filtrom UV w okularach i ich znaczeniu dla zdrowia naszych oczu. Zapraszam do zapoznania się z porcją aktualnych informacji dotyczących okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV.
Promieniowanie UV
Promieniowanie UV to promieniowanie o krótkiej fali tj. w zakresie od 100 do 400nm(spektrum widzialne to 400-700nm). Jest to promieniowanie wysokoenergetyczne i związku z tym może być szkodliwe dla różnych tkanek ludzkiego ciała, w tym dla oka. Promieniowanie UV możemy także podzielić na promieniowanie UV-A, UV-B oraz UV-C. Większość promieniowania UV-C oraz 90% UV-B jest filtrowana przez atmosferę. W związku z powyższym znaczenie dla rozwoju chorób oczu ma przede wszystkim promieniowanie UV-A oraz UV-B.
Szacuje się, że w przypadku dzieci około 2-5% promieniowania UV dociera do siatkówki, czyli bardzo ważnej części ludzkiego oka, która pełni rolę matrycy(odbiornika). U osób dorosłych jest to z kolei 1-2%.
Filtry w okularach przeciwsłonecznych
W momencie zakupu okularów przeciwsłonecznych należy upewnić się, że posiadają one filtr promieni UV. Szczególną uwagę należy zwrócić na oznaczenie UV400 – oznacza ono, że okulary z takim filtrem blokują ponad 99% promieniowania UVA oraz UVB. Alternatywnym oznaczeniem jest oznaczenie CE – wskazuje ono, że okulary spełniają standardy medyczne wymagane przez Unię Europejską.
Podkreślenia wymaga także fakt, że istotną kwestią jest również kształt oraz rozmiar samych szkieł okularowych – im większe oraz ściślej przylegające do twarzy – tym ochrona naszych oczu jest skuteczniejsza.
Należy również pamiętać, że stopień przyciemnienia szkieł nie ma znaczenia dla ochrony przed promieniowaniami UV, a zwykłe okulary korekcyjne też powinny być wyposażone w filtr UV.
Filtry UV w okularach a choroby oczu
W literaturze wskazuje się, że promieniowanie UV może prowadzić do rozwoju chorób powierzchni oka, takich jak skrzydlik, zaćma, czy zwyrodnienie plamki żółtej związanego z wiekiem. Wydaje się, że dla rozwoju chorób oczu znaczenie ma tzw. dawka kumulacyjna, tj. całkowita ilość ekspozycji na promieniowanie UV w ciągu życia.
Okulary przeciwsłoneczne a zaćma
Zaćma to zmętnienie soczewki oka, które prowadzi do istotnego pogorszenia ostrości wzroku. Jedyna skuteczną metodą leczenia zaćmy jest zabieg chirurgiczny tzw. fakoemulsyfikacja, czyli po prostu – operacja zaćmy.
Badania epidemiologiczne wskazują, że promieniowanie UV odgrywa istotną rolę w rozwoju zaćmy korowej, jądrowej oraz podtorebkowej tylnej. Ponadto, szacuje się, że prawidłowa ochrona przed promieniowaniem UV, w tym korzystanie z okularów przeciwsłonecznych, obniża ryzyko rozwoju zaćmy o 5%.
Okulary przeciwsłoneczne a zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem
Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem to choroba oczu dotycząca z definicji osób po 50 roku życia. Prowadzi ona do istotnego pogorszenia ostrości wzroku, a w najcięższych przypadkach uniemożliwia samodzielne funkcjonowanie.
Badania epidemiologiczne dotyczące wpływu jaki mają okulary z filtrem UV na zwyrodnienie plamki związanego z wiekiem są niejednoznaczne, a większość badań, w tym duże badanie epidemiologiczne Beaver Dam Eye study wykazało, że nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV nie koreluje z rozwojem zwyrodnienia plamki.
Okulary przeciwsłoneczne a choroby powierzchni oka
Narażenie na dużą ilość promieniowania UV może prowadzić do natychmiastowego lub przewlekłego uszkodzenia powierzchni oka, w tym rogówki.
W pierwszym przypadku możemy mówić o tzw. keratopatii słonecznej, czyli uszkodzeniu rogówki w reakcji na nadmierną ilość promieniowania UV. W większości przypadków jest to relatywnie łagodne schorzenie, które prowadzi do przejściowego pogorszenia ostrości wzroku. Może być również związane z silnym bólem lub dyskomfortem.
W przypadku przewlekłego narażenia na dużą ilość promieniowania UV na powierzchni oka mogą rozwinąć się zmiany zwyrodnieniowe lub zmiany nowotworowe.
Podsumowanie
W okresie zwiększonego narażenia na promieniowanie UV należy stosować okulary z filtrem – może nas to uchronić przed rozwojem niektórych poważnych chorób oczu.