Nerw wzrokowy to struktura, która łączy gałkę oczną z mózgiem. Zapalenie nerwu wzrokowego to ciężkie schorzenie, które może doprowadzić do utraty widzenia. Okulista jest często pierwszą osobą, która w momencie stawiania diagnozy zapalenia nerwu wzrokowego, rozpoznaje u pacjenta poważną chorobę ogólną.
Objawy zapalenia nerwu wzrokowego
Objawy zapalenia nerwu wzrokowego zgłaszane przez pacjenta są dość charakterystyczne i pozwalają na uprawdopodobnienie rozpoznania:
– pogorszenie ostrości widzenia
– zaburzenie widzenia barwi
– ból gałki ocznej przy poruszaniu
Jednym z najczęstszych objawów zapalenia nerwu wzrokowego jest ból oka, który nasila się podczas ruchów gałki ocznej i może przypominać tępy ból za okiem. Kolejnym charakterystycznym objawem zapalenia nerwu wzrokowego jest utrata wzroku w dotkniętym oku, chociaż stopień utraty widzenia może się różnić w zależności od przypadku. Pogorszenie widzenia jest z reguły tymczasowe i może rozwijać się przez kilka godzin lub dni, a następnie poprawiać stopniowo przez kilka tygodni lub miesięcy. Niestety, u niektórych pacjentów utrata wzroku może być trwała. Dodatkowo, objawem zapalenia nerwu wzrokowego może być utrata fragmentu pola widzenia. Stwierdzenie ubytku pola widzenia wymaga najczęściej specjalistycznych badań w gabinecie okulistyczny.
Kolejnym zauważalnym objawem zapalenia nerwu wzrokowego jest utrata zdolności do widzenia kolorów, co powoduje, że kolory wydają się mniej intensywne niż zwykle. Niektórzy pacjenci z zapaleniem nerwu wzrokowego zgłaszają również objaw migotających świateł lub błysków podczas ruchów gałek ocznych. Jeśli doświadczasz któregokolwiek z tych objawów, ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować się z lekarzem w celu właściwej oceny i leczenia tego schorzenia.
Przyczyny zapalenia nerwu wzrokowego
– przyczyny autoimmunologiczne zapalenia nerwu wzrokowego, w tym stwardnienie rozsiane
– przyczyny infekcyjne zapalenia nerwu wzrokowego
– reakcja immunologiczna na przebytą infekcję jako przyczyna zapalenia nerwu wzrokowego
Dokładna przyczyna zapalenia nerwu wzrokowego (neuritis optica) często pozostaje nieznana – mówimy wtedy o idiopatycznym zapaleniu nerwu wzrokowego. Niemniej, w dużej części przypadków możemy ustalić konkretną przyczynę zapalenia nerwu wzrokowego.
Przyczyny zapalenia nerwu wzrokowego możemy podzielić na:
– autoimmunologiczne
– infekcyjne
– stanowiące reakcję na przebytą infekcję
Do autoimmunologicznych przyczyn zapalenia nerwu wzrokowego należą m.in. toczeń rumieniowaty, sarkoidoza i choroba Behçeta, czy stwardnienie rozsiane
Do infekcyjnych przyczyn zapalenia nerwu wzrokowego należą m.in. : infekcje grzybicze, w tym kryptokokoza, infekcje bakteryjne, w tym gruźlica, kiła, borelioza.
Wśród przyczyn zapalenia nerwu wzrokowego wyróżniamy również grupę przypadków będących reakcją na przebytą infekcję np. wirusowe infekcje przewodu pokarmowego
Pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego
Pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego to jedna z postaci zapalenia nerwu wzrokowego. W przeciwieństwie do zapalenia tarczy nerwu wzrokowego (papilitis), pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego charakteryzuje się brakiem widocznego obrzęku nerwu, co sprawia, że diagnoza staje się wyzwaniem, wymagając specjalistycznych badań i wiedzy.
Objawy i diagnoza pozagałkowego zapalenia nerwu wzrokowego:
Pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego stanowi wyzwanie diagnostyczne, ponieważ brak widocznego obrzęku nerwu utrudnia właściwe rozpoznanie. Objawy zazwyczaj obejmują nagły, bezbolesny spadek ostrości wzroku, ograniczenie widzenia kolorów, czy zmniejszenie czułości na kontrast. Pacjenci mogą również doświadczać lekkiego dyskomfortu lub bólu oczu podczas ruchu gałki ocznej. Brak widocznego obrzęku nerwu może prowadzić do opóźnienia w odpowiedniej diagnozie i leczeniu, co może skutkować poważnymi konsekwencjami dla wzroku.
Przyczyny i czynniki ryzyka pozagałkowego zapalenia nerwu wzrokowego:
Dokładna przyczyna pozagałkowego zapalenia nerwu wzrokowego pozostaje niejasna, jednak uważa się, że jest związana z mechanizmami autoimmunologicznymi, zapalnymi lub demielinizacyjnymi. Schorzenie może być związane z innymi chorobami, takimi jak stwardnienie rozsiane (SM), neuromielitis optica oraz zaburzenia związane z przeciwciałami MOG. Pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego częściej występuje u młodych dorosłych, a kobiety są bardziej narażone na jej rozwinięcie.
Diagnostyka zapalenia nerwu wzrokowego
W czasie badań diagnostycznych należy poszukiwać możliwych przyczyn zapalenia nerwu wzrokowego, w tym:
– stwardnienia rozsianego
– chorób autoimmunologicznych np. tocznia
– chorób infekcyjnych
Ponadto, okulista zleca również wykonanie badania rezonansu magnetycznego głowy, w celu wykluczenia ognisk zapalnych oraz rozrostowych w mózgu.
Leczenie zapalenia nerwu wzrokowego
Leczenie zapalenia nerwu wzrokowego, w zależności od przyczyny, powinno przebiegać pod nadzorem interdyscyplinarnego zespołu złożonego z neurologa, reumatologa oraz okulisty. W leczeniu często stosuje się dożylnie podawane leki steroidowe, a w przypadku stwierdzenia infekcyjnego zapalenia nerwu wzrokowego konieczne jest zastosowanie leków przeciwwirusowych lub przeciwbakteryjnych.
Leczenie zapalenia nerwu wzrokowego w ostatnich latach zanotowało znaczący postęp. Podczas gdy niektóre przypadki mogą się poprawić samoczynnie, leczenie zapalenia nerwu wzrokowego z wykorzystaniem sterydów pozostaje powszechnym podejściem, mającym na celu zmniejszenie stanu zapalnego i wspieranie regeneracji nerwu wzrokowego. Leczenie niektórych postaci zapalenia nerwu wzrokowego z zastosowanie sterydów przyspiesza powrót do zdrowia.
Bibliografia:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/optic-neuritis/symptoms-causes/syc-20354953
https://www.pennmedicine.org/for-patients-and-visitors/patient-information/conditions-treated-a-to-z/optic-neuritis
Zobacz również
WADA WZROKU
Krótkowzroczność, nadwzroczność, astygmatyzm a także starczowzroczność, to najczęstsze przyczyny wizyt okulistycznych. W większości przypadków do pełnej satysfakcji pacjenta wystarczy prawidłowo dobrana korekcja okularowa.
ZESPÓŁ SUCHEGO OKA
Choroby plamki żółtej należą do najpoważniejszych chorób okulistycznych. Dotyczą one struktury, która odpowiedzialna jest za cały sukces ewolucyjny ludzkiego oka. Dzięki prawidłowo funkcjonującej plamce żółtej człowiek rozpoznaje barwy, kontrast oraz najmniejsze detale otaczającego nas świata. Uszkodzenie plamki żółtej prowadzi do utraty tych funkcji i znacznie ogranicza nasze doznania wzrokowe.
CHOROBY PLAMKI ŻÓŁTEJ
Choroby plamki żółtej należą do najpoważniejszych chorób okulistycznych. Dotyczą one struktury, która odpowiedzialna jest za cały sukces ewolucyjny ludzkiego oka. Dzięki prawidłowo funkcjonującej plamce żółtej
ZAĆMA
Zaćma to zmętnienie soczewki oka spowodowane starzeniem się organizmu. Zaćma utrudnia odbieranie bodźców z otaczającego nas świata. Jedynym skutecznym leczeniem zaćmy, które w pełni przywraca funkcję narządu wzroku, jest zabieg chirurgiczny.
JASKRA
Jaskra to choroba, która jest jedną z najczęstszych przyczyn nieodwracalnego uszkodzenia wzroku. Przez długi czas może przebiegać bezobjawowo, dlatego tak ważne są regularne badania okulistyczne. Szczególnie powinny o tym pamiętać osoby, których krewni są leczeni z powodu jaskry.
ZAPALENIE BŁONY NACZYNIOWEJ
Błona naczyniowa to część gałki ocznej składająca się w dużej mierze z naczyń. W ramach struktur wchodzących w skład błony naczyniowej wyróżnia się: tęczówkę, ciało rzęskowe, naczyniówkę.
ZAPALENIE NADTWARDÓWKI
Zapalenie nadtwardówki to jałowy stan zapalny dotyczący błony pokrywającej gałkę oczną, która znajduje się pod spojówką.
ZAPALENIE ROGÓWKI
Zapalenia rogówki należą do najcięższych chorób okulistycznych, a szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia jest konieczne dla wyzdrowienia.
ZAPALENIE SPOJÓWEK
Jednym z najczęstszych problemów, z którym pacjenci zgłaszają się do lekarza okulisty oraz lekarza okulisty dziecięcego, jest zapalenie spojówek.
ZAPALENIE TWARDÓWKI
Zapalenie twardówki może współistnieć z zapaleniem rogówki oraz z zapaleniem błony naczyniowej i stanowić zagrożenie dla prawidłowego widzenia.
Inne
Lekarze współpracujący z Okulistyką Akademicką zajmują się leczeniem także innych chorób okulistycznych, które nie zostały opisane w powyższych sekcjach.