Zespół Sjögrena i jego objawy w obrębie wzroku
Co to jest zespół Sjögrena?
Zespół Sjögrena to przewlekła choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje zdrowe tkanki organizmu, w szczególności gruczoły odpowiedzialne za nawilżanie oczu i ust. W efekcie najczęściej pojawiającym się objawem są suche oczy i suchość w jamie ustnej. Zespół Sjögrena najczęściej dotyka kobiet w wieku 40-60 lat, choć może wystąpić u osób w każdym wieku i płci. Nieleczony zespół Sjögrena może prowadzić do poważnych powikłań, w tym trwałego uszkodzenia narządów.
Zespół Sjögrena – objawy w obrębie wzroku
Zespół Sjögrena objawia się przede wszystkim poprzez uciążliwe dolegliwości związane z oczami. Główne objawy to:
- Bardzo suche oczy – pacjenci odczuwają suchość, która może być ciągła i uporczywa.
- Rozmazane widzenie – suchość może wpływać na jakość widzenia, powodując okresowe rozmycie obrazu.
- Pieczenie i szczypanie oczu – objawy te wynikają z braku odpowiedniej ilości łez, co prowadzi do podrażnienia spojówek.
- Uczucie piasku pod powiekami – wielu pacjentów opisuje wrażenie obecności drobnych cząsteczek w oku, co powoduje duży dyskomfort.
- Nadwrażliwość na światło – światło dzienne czy sztuczne może stać się uciążliwe.
- Trudności w noszeniu soczewek kontaktowych – suchość oczu sprawia, że noszenie soczewek kontaktowych staje się bolesne i często niemożliwe.
Diagnostyka zespołu Sjögrena
W diagnostyce zespołu Sjögrena istotną rolę odgrywa okulista, który wykonuje szereg testów w celu oceny stopnia suchości oczu. Do najczęściej stosowanych metod diagnostycznych należą:
- Test Schirmera – badanie polegające na umieszczeniu papierowego paska pod dolną powieką, które pozwala na zmierzenie ilości produkowanych łez.
- Barwienie rogówki – specjalny barwnik używany do oceny szybkości parowania łez oraz stanu rogówki.
- Badanie gruczołów Meiboma – oceniane jest funkcjonowanie gruczołów odpowiedzialnych za produkcję oleju, który pomaga utrzymać nawilżenie oczu. W celu potwierdzenia diagnozy może być również konieczne badanie poziomu śliny, biopsja gruczołów ślinowych czy badania krwi, które wykrywają obecność specyficznych przeciwciał.
Jak wygląda leczenie?
Leczenie zespołu Sjögrena, zwłaszcza jego objawów związanych z oczami, ma na celu złagodzenie suchości i ochronę narządu wzroku przed powikłaniami. Standardowe metody leczenia obejmują:
- Sztuczne łzy i maści – stosowanie kropli nawilżających pozwala utrzymać wilgotność oczu przez dłuższy czas.
- Leki na receptę – w niektórych przypadkach lekarz może przepisać krople zawierające cyklosporynę lub inne leki immunomodulujące.
- Leczenie gruczołów Meiboma – w przypadku ich dysfunkcji stosuje się specjalne terapie poprawiające ich działanie. Pacjentom zaleca się również picie dużej ilości wody, unikanie suchego powietrza oraz stosowanie nawilżaczy powietrza w domu.
Zespół Sjögrena – powikłania
Nieleczony zespół Sjögrena może prowadzić do poważnych powikłań, szczególnie w obrębie oczu. Przewlekła suchość oczu może powodować trwałe uszkodzenie rogówki, infekcje, a nawet bliznowacenie, co w skrajnych przypadkach może doprowadzić do utraty wzroku. Dlatego regularna opieka okulistyczna i przestrzeganie zaleceń lekarza są kluczowe dla zapobiegania powikłaniom.
Podsumowanie
Zespół Sjögrena to przewlekła choroba, której objawy często manifestują się w obrębie wzroku, powodując suchość, podrażnienie i pogorszenie widzenia. Wczesna diagnostyka i odpowiednie leczenie, w tym stosowanie nawilżających kropli i maści, mogą znacznie poprawić komfort życia pacjentów i zapobiec poważnym powikłaniom. Ważne jest również regularne monitorowanie stanu oczu przez specjalistów, aby unikać trwałych uszkodzeń.
Bibliografia
https://www.aao.org/eye-health/diseases/what-is-sjogren-syndrome