Zapalenie tęczówki – objawy i diagnostyka
Zapalenie tęczówki (iritis) to stan zapalny dotyczący tęczówki, czyli kolorowej części gałki ocznej. Jest to rodzaj zapalenia przedniego odcinka błony naczyniowej oka i może prowadzić do poważnych problemów, w tym postępującego uszkodzenia wzroku, jeśli nie zostanie odpowiednio zdiagnozowane i podjęte skuteczne leczenie zapalenia. W tym artykule omówimy objawy zapalenia tęczówki, przyczyny oraz metody diagnostyki tego schorzenia.
Zapalenie tęczówki – objawy, na które warto zwrócić uwagę
Zapalenie tęczówki zwykle pojawia się nagle, często jako ostre zapalenie tęczówki, i najczęściej dotyczy tylko jednego oka. Objawy mogą być dość intensywne i obejmować:
- Ból oka lub w okolicy brwi.
- Światłowstręt – nadwrażliwość na ostre światło, powodująca silny ból oka.
- Zaczerwienienie oka, zwłaszcza wokół tęczówki.
- Niewyraźne widzenie lub obniżenie ostrości wzroku, a nawet częściowa utrata wzroku.
- Nietypowy kształt, deformacja tęczówki lub zwężenie źrenicy.
- Zmiana koloru tęczówki – szczególnie w przypadku heterochromatycznego zapalenia Fuchsa.
- Ból głowy.
Jeśli zauważysz u siebie zapalenie tęczówki lub jego objawy, ważne jest, aby jak najszybciej zgłosić się do lekarza okulisty. Nieleczone zapalenie tęczówki może prowadzić do ryzyka poważnych komplikacji, w tym do trwałych uszkodzeń wzroku.
Zapalenie tęczówki – przyczyny
W wielu przypadkach zapalenie tęczówki oka występuje bez wyraźnej przyczyny, jednak często jest związane z innymi schorzeniami lub urazami. Przyczyną zapalenia przedniego odcinka błony naczyniowej mogą być:
- Urazy oka, takie jak oparzenia, uderzenia lub przecięcia.
- Choroby autoimmunologiczne, takie jak łuszczycowe zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, reaktywne zapalenie stawów, stwardnienie rozsiane czy choroba Crohna.
- Infekcje bakteryjne i wirusowe, w tym gruźlica, kiła, toksoplazmoza, półpasiec, opryszczka.
- Choroby zakaźne i inne schorzenia zapalne, takie jak sarkoidoza czy choroba Behçeta.
- Reakcje na leki oraz inne czynniki zapalne.
Zidentyfikowanie przyczyny jest istotne dla właściwego leczenia zapalenia tęczówki oka.
Nawracające i przewlekłe zapalenie tęczówki
W niektórych przypadkach może dojść do przewlekłego zapalenia tęczówki lub nawracającego zapalenia tęczówki, zwłaszcza jeśli schorzenie związane jest z chorobami przewlekłymi, takimi jak łuszczycowe zapalenie stawów czy zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Pacjenci cierpiący na te choroby wymagają stałej kontroli okulistycznej i gotowości do rozpoczęcia leczenia przy pierwszych objawach nawrotu.
Jak wygląda diagnostyka?
Diagnostyka zapalenia tęczówki rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu lekarskiego oraz badań okulistycznych. Podstawowe badania obejmują:
- Test ostrości wzroku – pomiar zdolności widzenia pacjenta.
- Pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego – w celu wykluczenia innych schorzeń, takich jak jaskra.
- Badanie lampą szczelinową – ocena stanu tęczówki, ciała rzęskowego oraz innych struktur gałki ocznej, ze szczególnym uwzględnieniem warstwy granicznej zewnętrznej i zrębu tęczówki.
W przypadku podejrzenia związku zapalenia tęczówki z inną chorobą, mogą być potrzebne dodatkowe badania, takie jak badania krwi, rezonans magnetyczny czy badania płynu wewnątrzgałkowego.
Leczenie zapalenia tęczówki
Leczenie zapalenia tęczówki oka powinno być rozpoczęte jak najszybciej, aby zapobiec powikłaniom i postępującemu uszkodzeniu wzroku. Standardowa terapia obejmuje:
- Krople rozszerzające źrenicę – leki rozszerzające źrenicę zmniejszające ból i zapobiegające zrostom między tęczówką a ciałkiem rzęskowym.
- Steroidy – stosowane miejscowo w formie kropli lub w cięższych przypadkach doustnie bądź w postaci zastrzyków.
- Antybiotyki lub leki przeciwwirusowe – jeśli zapalenie jest wywołane infekcją bakteryjną lub wirusową.
- Leki immunosupresyjne – gdy zapalenie związane jest z chorobą autoimmunologiczną.
- Krople znieczulające – stosowane w przypadku silnego bólu.
W trakcie trwania terapii pacjent powinien unikać ostrego światła i stosować okulary przeciwsłoneczne, aby zmniejszyć światłowstręt i poprawić komfort widzenia.
Możliwe powikłania
Nieleczone lub nieprawidłowo leczone zapalenie tęczówki może prowadzić do licznych powikłań, takich jak:
- Zaćma – zmętnienie soczewki.
- Jaskra – podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe prowadzące do uszkodzenia nerwu wzrokowego.
- Zrosty (synechiae) między tęczówką a soczewką lub rogówką, powodujące deformację tęczówki i zwężenie źrenicy.
- Zapalenie siatkówki lub ciała szklistego.
- Obrzęk plamki – wpływający na centralne widzenie.
Podsumowanie
Zapalenie tęczówki to poważne schorzenie narządu wzroku, które wymaga natychmiastowej interwencji medycznej i skutecznego leczenia samego zapalenia. Jego choroby i objawy, takie jak ból oka, zaczerwienienie, łzawienie oczu czy obniżenie ostrości wzroku, powinny skłonić do jak najszybszej wizyty u lekarza okulisty. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie zapalenia tęczówki mogą zapobiec poważnym powikłaniom i postępującemu uszkodzeniu wzroku.
Bibliografia
https://www.webmd.com/eye-health/iritis

