Zapalenie brzegów powiek – jakie są przyczyny?
Zapalenie brzegów powiek, znane również jako blepharitis, odnosi się do stanu zapalnego powiek, który często prowadzi do ich zaczerwienienia, obrzęku i łuszczącej się skóry wokół krawędzi powiek. Jest to przewlekły, ale nie zaraźliwy stan, który może być szczególnie uciążliwy i często jest związany z innymi schorzeniami skóry lub infekcjami. Chociaż zazwyczaj dotyczy obu oczu, nie prowadzi zwykle do poważnych powikłań, jeśli jest odpowiednio leczone.
Co to jest zapalenie brzegów powiek?
Zapalenie brzegów powiek charakteryzuje się stanem zapalnym krawędzi powiek, które stają się czerwone, obrzęknięte i łuszczące się. Stan ten może być wywołany przez kilka czynników, w tym choroby skóry, takie jak trądzik różowaty lub łojotokowe zapalenie skóry, infekcje bakteryjne lub zatkane gruczoły Meiboma. Ważne jest, aby zauważyć, że chociaż zapalenie brzegów powiek może prowadzić do infekcji, nie jest ono zazwyczaj zaraźliwe i nie powoduje zwykle pogorszenia ostrości wzroku.
Jak powszechne jest zapalenie brzegów powiek?
Zapalenie brzegów powiek jest dość powszechne, a niemal połowa pacjentów odwiedzających okulistów i optometrystów wykazuje objawy tego stanu. Dotyka zarówno dorosłych, jak i dzieci, bez względu na płeć.
Rodzaje zapalenia brzegów powiek
Istnieją dwa główne typy zapalenia brzegów powiek, w zależności od lokalizacji stanu zapalnego:
- Zapalenie przednie – ten typ dotyczy przedniej części powieki, gdzie umiejscowione są rzęsy. Często jest związany z łupieżem lub obecnością łusek u podstawy rzęs.
- Zapalenie tylne – ten typ dotyczy wewnętrznej krawędzi powieki, gdzie znajdują się gruczoły Meiboma. Gruczoły te produkują lipidowe substancje, które są kluczowe dla zdrowych łez, a ich dysfunkcja może prowadzić do zgrubienia lub niezdrowego wydzielania wspomnianych wyżej lipidowych substancji.
Objawy i przyczyny zapalenia brzegów powiek
Objawy zapalenia brzegów powiek
- Opuchnięte, tłuste powieki
- Czerwone, podrażnione oczy, które swędzą lub pieką
- Skorupy na rzęsach i w kącikach powiek
- Łuski skóry wokół oczu i powiek
- Suche oczy lub nadmierne łzawienie
- Nadmierne mruganie
- Wrażliwość na światło (fotofobia)
- Niewyraźne widzenie
- Utrata rzęs
- Rzęsy rosnące w kierunku oka (trichiasis)
Przyczyny zapalenia brzegów powiek
- Zapalenie przednie:
- Trądzik różowaty
- Alergie na roztwory do soczewek kontaktowych, krople do oczu lub makijaż
- Łupież (łojotokowe zapalenie skóry)
- Suche oczy
- Wszawica lub roztocza rzęs (demodekoza)
- Zapalenie tylne:
- Dysfunkcja gruczołów Meiboma (MGD)
- Trądzik różowaty
Niektóre choroby skóry, takie jak trądzik różowaty i łojotokowe zapalenie skóry, mogą zwiększać ryzyko rozwoju zapalenia brzegów powiek. Dodatkowe czynniki ryzyka obejmują cukrzycę, noszenie soczewek kontaktowych, narażenie na drażniące substancje, życie lub pracę w suchym środowisku, zmiany hormonalne, niewłaściwe nawyki higieniczne oraz stosowanie niektórych leków.
Diagnoza i testy
Diagnozowanie zapalenia brzegów powiek zazwyczaj obejmuje kilka kroków:
- Wywiad zdrowotny – omówienie objawów i innych schorzeń w celu identyfikacji czynników ryzyka.
- Zewnętrzne badanie powiek – ocena wyglądu powiek pod kątem zaczerwienienia, obrzęku i wydzieliny.
- Badanie mikrobiologiczne – analiza wydzieliny z powiek w celu określenia obecności bakterii i ich ilości.
- Test Schirmera – ocena próbek łez w celu sprawdzenia, czy zespół suchego oka jest czynnikiem przyczyniającym się do nasilenia objawów.
- Badanie rzęs – wykorzystanie mikroskopu do wykrywania nużeńca.
- Biopsja powieki – rzadko, może być konieczna biopsja w celu wykluczenia raka skóry lub innych nieprawidłowości.
Zapobieganie i leczenie
Domowe leczenie
W łagodnych przypadkach, samodzielna pielęgnacja może pomóc w zmniejszeniu nasilenia objawów:
- Unikaj makijażu oczu – zmniejsza podrażnienie.
- Ciepłe kompresy – użyj czystej, ciepłej ściereczki na powieki, aby zmiękczyć skorupy i tłuste zanieczyszczenia.
- Suplementy omega-3 – znajdujące się w rybach lub oleju lnianym, mogą poprawić funkcjonowanie gruczołów Meiboma.
- Zabiegi oczyszczające powieki – dostępne bez recepty lub wykonane w domu roztwory mogą pomóc w oczyszczeniu powiek.
Leczenie
Twój lekarz może przepisać leczenie w zależności od typu zapalenia brzegów powiek:
- Antybiotyki – krople do oczu lub maści, takie jak erytromycyna lub bacytracyna, w celu leczenia infekcji.
- Leki przeciwzapalne – krople lub kremy steroidowe w celu zmniejszenia stanu zapalnego.
- Immunomodulatory – leki, takie jak cyklosporyna, w celu zmniejszenia stanu zapalnego w ciężkich przypadkach.
- Zabiegi kliniczne – zabiegi takie jak Lipiflow®, Intense Pulsed Light therapy lub BlephEx® w celu oczyszczenia brzegów powiek i poprawy funkcjonowania gruczołów.
Zapobieganie
Chociaż nie można całkowicie zapobiec wszystkim przypadkom zapalenia brzegów powiek, pewne praktyki mogą pomóc w zmniejszeniu nasilenia objawów:
- Utrzymuj czyste ręce, twarz i skórę głowy.
- Unikaj dotykania swędzących oczu lub twarzy.
- Dokładnie usuwaj makijaż oczu przed snem.
- Używaj sztucznych łez, jeśli masz suche oczy.
- Noś okulary zamiast soczewek kontaktowych podczas zaostrzeń.
- Wymieniaj stare kosmetyki do oczu, aby uniknąć ponownego zakażenia.
Prognozy – zapalenie brzegów powiek
Zapalenie brzegów powiek jest przewlekłym schorzeniem, które wymaga trwałego leczenia. Chociaż nie można go całkowicie wyleczyć, odpowiednia higiena powiek i leczenie mogą zmniejszyć nasilenie objawów i zapobiegać powikłaniom. Nieleczone zapalenie brzegów powiek może prowadzić do poważniejszych problemów z oczami, takich jak wrzody rogówki czy przewlekłe zapalenie spojówek.
Bibliografia
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/10032-blepharitis