Okulistyka, Wada wzroku

Nowe horyzonty w leczeniu neuropatii nerwu wzrokowego – badania nad regeneracją komórek zwojowych siatkówki i nerwu wzrokowego

neuropatia nerwu wzrokowego

Neuropatia nerwu wzrokowego to poważne schorzenie prowadzące do utraty wzroku w wyniku degeneracji komórek zwojowych siatkówki (RGC) i ich aksonów. Do niedawna uznawano, że uszkodzenia w obrębie centralnego układu nerwowego, w tym siatkówki, są trwałe i nieodwracalne. Jednak dzięki najnowszym badaniom oraz działalności międzynarodowego konsorcjum RReSTORe (Retinal Ganglion Cell Repopulation, Stem Cell Transplantation and Optic Nerve Regeneration), pojawiają się realne szanse na przełom w leczeniu tych schorzeń.

Czym zajmuje się konsorcjum RReSTORe?

Założone w 2021 roku konsorcjum RReSTORe skupia ponad 220 naukowców i klinicystów z całego świata. Jego celem jest przyspieszenie badań nad regeneracją komórek zwojowych siatkówki i nerwu wzrokowego. Organizacja ma trzy główne założenia:

  1. Identyfikacja kluczowych wyzwań i problemów związanych z regeneracją RGC i odbudową połączeń nerwowych.
  2. Opracowanie innowacyjnych metod eksperymentalnych i narzędzi umożliwiających pokonanie tych wyzwań.
  3. Promowanie współpracy międzynarodowej między naukowcami z różnych dziedzin.

Kluczowe kierunki badań – leczenie neuropatii nerwu wzrokowego

Badania prowadzone przez konsorcjum koncentrują się na kilku innowacyjnych podejściach, które mają potencjał do przywrócenia wzroku u pacjentów z neuropatią nerwu wzrokowego:

  1. Transplantacja komórek macierzystych
    • Wykorzystanie pluripotencjalnych komórek macierzystych do wytwarzania komórek zwojowych siatkówki i ich przeszczepiania w celu zastąpienia uszkodzonych komórek.
  2. Stymulacja endogennej regeneracji
    • Indukcja regeneracji RGC poprzez przeprogramowanie komórek glejowych w siatkówce na komórki zwojowe.
  3. Zaawansowane technologie optyczne i inżynieria biomedyczna
    • Opracowanie biokompatybilnych rusztowań do implantacji RGC, które umożliwią odbudowę połączeń nerwowych w oku.
  4. Protezowanie nerwu wzrokowego
    • Rozwój protez korowych, które pozwalają na bezpośrednią stymulację obszarów mózgu odpowiedzialnych za widzenie.

Wyzwania w regeneracji nerwu wzrokowego

Mimo obiecujących wyników badań, regeneracja nerwu wzrokowego u ludzi napotyka wiele przeszkód. Najważniejsze z nich to:

  • Brak naturalnej zdolności regeneracji u ssaków – w przeciwieństwie do ryb i płazów, ssaki nie mają zdolności spontanicznej regeneracji RGC po uszkodzeniu.
  • Złożoność połączeń siatkówka–mózg odbudowa funkcjonalnych połączeń nerwowych wymaga przywrócenia precyzyjnych połączeń międzykomórkowych.
  • Ryzyko odrzutu i powikłań – transplantacja komórek macierzystych niesie za sobą ryzyko reakcji immunologicznych i innych komplikacji.

Osiągnięcia konsorcjum RReSTORe

Od czasu powstania konsorcjum zrealizowało kilka kluczowych inicjatyw:

  1. Warsztaty naukowe i sympozja
    • Regularne spotkania naukowców, zarówno wirtualne, jak i stacjonarne, pozwalają na wymianę wiedzy i doświadczeń.
  2. Zdefiniowanie priorytetów badawczych
    • Dzięki procesowi iteracyjnego budowania konsensusu, uczestnicy konsorcjum wyłonili najważniejsze pytania i wyzwania stojące przed nauką o regeneracji RGC.
  3. Promowanie młodych naukowców
    • Programy stypendialne i mentoringowe wspierają młodych badaczy, którzy będą kontynuować te badania w przyszłości.
  4. Nowe współprace naukowe
    • W ciągu pierwszego roku działalności konsorcjum zaowocowało dziesiątkami nowych projektów badawczych i grantów.

Perspektywy dla pacjentów

Chociaż terapie regeneracyjne nerwu wzrokowego są na etapie badań przedklinicznych, postęp w tej dziedzinie daje nadzieję na przyszłe metody leczenia. Opracowywane technologie mogą zrewolucjonizować opiekę nad pacjentami z:

  • Jaskrą,
  • Neuropatią nerwu wzrokowego,
  • Uszkodzeniami traumatycznymi nerwu wzrokowego,
  • Dziedzicznymi chorobami siatkówki.

Podsumowanie

Działalność konsorcjum RReSTORe wyznacza nowe standardy w badaniach nad regeneracją nerwu wzrokowego. Dzięki współpracy naukowców z różnych dziedzin możliwe jest rozwijanie innowacyjnych terapii, które w przyszłości mogą przywrócić wzrok pacjentom z chorobami neurodegeneracyjnymi. Choć przed badaczami stoi jeszcze wiele wyzwań, tempo postępu w tej dziedzinie pozwala patrzeć w przyszłość z nadzieją.

Bibliografia

https://www.ophthalmologyscience.org/article/S2666-9145(23)00122-7/fulltext

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Otwórz czat
1
Napisz do nas
Napisz do nas