Czerwone oko, Stany nagłe

Grzybicze owrzodzenia rogówki – webinarium

grzybiczne owrzodzenie rogówki

18 sierpnia dr hab. n. med. Janusz Skrzypecki oraz dr n. med. Joanna Przybek-Skrzypecka poprowadzili we współpracy z firmą Medfellows webinarium pt. „Leczenie grzybiczych owrzodzeń rogówki oparte na faktach”. W wydarzeniu wzięło udział 100 okulistów z całej Polski.

Dlaczego jest to ważne?

Owrzodzenia rogówki są częstą infekcyjną przyczyną trwałego upośledzenia widzenia lub nawet utraty gałki ocznej. Grzybicze owrzodzenia rogówki, w odróżnieniu od bakteryjnych owrzodzeń rogówki są dużo większym problemem klinicznym, a ich leczenie wymaga dużego doświadczenia. Ponadto, ze względu na ograniczoną dostępność skutecznych leków przeciwgrzybiczych leczenie zaawansowanych grzybiczych owrzodzeń rogówki często kończy się niepowodzeniem.

Problem epidemiologiczny

Grzybicze owrzodzenia rogówki na świecie stanowią poważny problem epidemiologiczny, szczególnie w krajach o cieplejszym klimacie niż Polska. Do najczęstszych organizmów odpowiedzialnych za grzybicze owrzodzenia rogówki należą Candida oraz Fusarium. Z punktu widzenia naszej szerokości geograficznej wiedza na temat grzybiczych owrzodzeń rogówki jest również bardzo istotna, gdyż owrzodzenia te dotyczą często osób młodych noszących soczewki kontaktowe.

Czynniki ryzyka

  • Do czynników ryzyka rozwoju grzybiczego owrzodzenia rogówki należy
  • noszenie soczewek kontaktowych
  • cukrzyca
  • stosowanie kropli zawierających steroidy
  • leczeni immunosupresyjnie
  • uraz gałki ocznej

Objawy

Objawy grzybiczego owrzodzenia rogówki są niespecyficzne. Do najczęstszych objawów grzybiczego owrzodzenia rogówki należy zaczerwienienie oka, ból gałki ocznej, a także pogorszenie ostrości wzroku. Pacjenci, którzy mogą zidentyfikować u siebie jeden z wyżej wymienionych czynników ryzyka powinni zwracać szczególną uwagę na pojawienie się  powyższych objawów.

Problem diagnostyczny

Ze względu na niecharakterystyczne objawy oraz niecharakterystyczny w większości przypadków obraz kliniczny, leczenie grzybiczego owrzodzenia rogówki jest często rozpoczynane zbyt późno. Jest to jedna z przyczyn niepowodzenia terapii i trwałego uszkodzenia wzroku. Na podstawie dostępnej literatury przed rozpoczęciem leczenia rekomenduje się wykonani badania pod mikroskopem tzw. preparatu bezpośredniego, a także wykonanie posiewu. Należy jednak podkreślić, że pomimo wykonania wszystkich dostępnych badań diagnostycznych oraz wdrożenia celowego leczenia, zdarza się, że leczenie farmakologiczne nie jest wystarczające.

Leczenie

W leczeniu grzybiczego owrzodzenia rogówki stosuje się dedykowane krople, a w cięższych postaciach także leki doustne oraz leki dożylne. Do najczęściej stosowanych leków należy flukonazol, worikonazol oraz amfoterycyna B. W zależności od podejrzewanej etiologii oraz na podstawie danych z literatury okuliści stosują personalizowane leczenie. W przypadkach, które nie odpowiadają na leczenie farmakologiczne, konieczne jest przeprowadzenie przeszczepu rogówki lub przeszczepu rogówki połączonego z zabiegiem witrektomii. Witrektomia jest to zabieg polegający na wycięciu żelowej substancji wypełniającej gałkę oczną. W przypadkach bardzo zaawansowanego grzybiczego owrzodzenia rogówki zabieg przeprowadza się w celu usunięcia pozostałości mikroorganizmów z wnętrza gałki ocznej.

Rokowanie

W zależności od stopnia zaawansowania choroby w momencie rozpoczęcia leczenia, a także w zależności od rodzaju mikroorganizmu, który jest odpowiedzialny za powstałe owrzodzenie, rokowanie dotyczące widzenia może być optymistyczne lub bardzo ostrożne. Z jednej strony, niewielkie owrzodzenia, zlokalizowane w obwodowej części rogówki niejednokrotnie nie wiążą się z trwałym uszkodzeniem widzenia.  Z drugiej strony, duże owrzodzenia, szczególnie o lokalizacji centralnej w większości przypadków prowadzą do trwałego uszkodzenia wzroku.

Podsumowanie

Osoby, które identyfikują u siebie przynajmniej jeden z wyżej wymienionych czynników ryzyka owrzodzenia rogówki powinny być szczególnie wyczulone na pojawienie się jednego z objawów, który może wskazywać na infekcję rogówki tj. zaczerwienienie oka, ból lub dyskomfort oka, a także nagłe pogorszenie widzenia. W takim przypadku osoby te powinny pilnie poszukiwać lekarza okulisty, który ma doświadczenie w leczeniu owrzodzeń rogówki.

Bibliografia

Maharana PK, Sharma N, Nagpal R, Jhanji V, Das S, Vajpayee RB. Recent advances in diagnosis and management of Mycotic Keratitis. Indian J Ophthalmol. 2016;64(5):346-357. doi:10.4103/0301-4738.185592

Winchester K, Mathers WD, Sutphin JE. Diagnosis of Aspergillus keratitis in vivo with confocal microscopy. Cornea. 1997 Jan;16(1):27-31. PMID: 8985630.

Sahay P, Singhal D, Nagpal R, Maharana PK, Farid M, Gelman R, Sinha R, Agarwal T, Titiyal JS, Sharma N. Pharmacologic therapy of mycotic keratitis. Surv Ophthalmol. 2019 May-Jun;64(3):380-400. doi: 10.1016/j.survophthal.2019.02.007. Epub 2019 Feb 22. PMID: 30797882.

Haddad RS, El-Mollayess GM. Combination of intracameral and intrastromal voriconazole in the treatment of recalcitrant Acremonium fungal keratitis. Middle East Afr J Ophthalmol. 2012 Apr-Jun;19(2):265-8. doi: 10.4103/0974-9233.95271. PMID: 22623874; PMCID: PMC3353683.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Otwórz czat
1
Napisz do nas
Napisz do nas